Blue Merle Jack Russell Terrier

[AKTUALIZACJA ARTYKUŁU 11.01.2021R.]

Czasami pojawiają się takie ogłoszenia na znanych portalach ogłoszeniowych. Często tytuł ogłoszenia mówi: „nowość”, „wyjątkowy” lub „unikatowy”.  Czy warto kupić takiego psa? Czy może jest to jakieś oszustwo ?

Przede wszystkim standard rasy JRT FCI/ZKwP mówi jasno:

„Umaszczenie białe MUSI dominować, ze znaczeniami czarno podpalanymi, czarnymi lub rudymi. Te mogą być od jasnopłowych, po bardziej intensywne, kasztanowe.”

Wzorzec AKC (American Kennel Club – stowarzyszenie współpracujące z FCI) mówi wprost. Inna barwa niż wymienione jest wadą dyskwalifikującą.

Wzorzec ANKC (Australijskie stowarzyszenie współpracujące z FCI) oraz Kennel Club in the United Kingdom (Angielskie stowarzyszenie współpracujące z FCI) – podobnie jak FCI mówi,  że znaczenia mają być czarne lub od jasno brązowych do kasztanowych odcieni brązu.

Jak widać w żadnym liczącym się związku hodowców psów na całym świecie, nie istnieje standard rasy JRT, który uwzględniałby taki odcień sierści psa jak Blue Merle. Dlaczego? Na to pytanie postaramy się odpowiedzieć w dalszej części.

Co to w ogóle jest Blue Merle Jack Russell Terrier?

Jest to umaszczenie psa, często nazywane też maścią marmurkową. Na łatach o standardowej barwie nakrapiane są łaty o odcieniach szarych, srebrnych, niebieskich lub kolory czerwone. Często jedno lub oboje oczu są koloru niebieskiego. Jednak wyjątkowym jest nie tylko wygląd takich psów. Gen merle uważa się za bardzo istotny czynnik w przypadku chorób wzroku i słuchu psów.

Gen merle

Wszystkie psy merle posiadają parę alleli Mm. 'M*’ allel (dominujący) odpowiada za uwidocznienie merle. Allel 'm’ został odziedziczony od rodzica, który nie był merle i rodzic ten miał parę alleli mm. W genotypie psów, które nie mają maści merle występuje więc para recesywnych alleli (mm).

Allel 'M’ (czyli dominujący) rozjaśnia barwę podstawową np. czarną do szarej, brązową do beżowej.

Przy połączeniu rodzica merle (Mm) z osobnikiem 'nie merle’ (mm) statystycznie co drugi szczeniak powinien urodzić się merle (Mm) i co drugi nie merle (mm).

Sprawa komplikuje się przy połączeniu rodziców, którzy oboje są merle. Czyli przy połączeniu par alleli (Mm) i (Mm). Statystycznie, średnio urodzi się w miocie 25% szczeniąt (mm) czyli nie merle, 50% (Mm) merle i 25% (MM), czyli tzw. podwójne merle. Tu warto zaznaczyć, że podwójne merle nie wyglądają już jak merle. Przeważnie takie psy w większości są białe z drobnymi znaczeniami merle. Co najgorsze takie psy bardzo często poważnie chorują – o czym dalej.

Spektrum genu merle

*M – allel merle, zapisuje się też jako Mx, gdzie x opisuje długość sekwencji, im dłuższa sekwencja tym bardziej wyrazisty fenotyp merle.

• 200-230 – niezauważalne znaczenia lub ich całkowite rozcieńczenie w wyglądzie psa(Mc),
• 231-246 – niezauważalne znaczenia (Mc+)
• 247-254 – silnie rozcieńczone merle (Ma),
• 255-264 – rozcieńczone merle (Ma+)
• 265-268 – klasyczne merle (M),
• 269-280 – harleqin (Mh) (w tym przypadku wymagany jest również allel H)

Geny (Mc, Mc+ oraz Ma) uważa się tutaj za ukryte merle.

Może wystąpić również tzw. utajone merle, gdy pies o jasnej sierści, ma znaczenia merle w jasnych rozcieńczonych kolorach. Jeśli merle nie ujawni się w oku/oczach to jedynym potwierdzeniem mogą okazać się badania genetyczne. Badania wykazują również, że za maść marmurkową odpowiadają interakcje czterech genów M (PMEL17), z locus R lub T oraz genów z locus S.

Różnica pomiędzy poszczególnymi mozaikami umaszczenia może nie być widoczna „gołym okiem”, jednak wszelkie znaczenia powinno się brać pod uwagę. Zdaniem ekspertów z całego świata ważnym jest, aby każdy pies posiadający gen 'M’ dominujący był przebadany genetycznie. Należy ustalić stopień merle (Mc, Mc +, Ma, Ma +, M, Mh), aby podczas doboru partnera rozrodowego nie popełnić błędu. W przeciwnym wypadku szczenięta mogą okazać się poważnie chore, a niektóre z osobników mogą umrzeć w pierwszych dobach (Strain i wsp. 2009).

Rasy z umaszczeniem merle

Nie we wszystkich rasach umaszczenie o barwie merle jest umaszczeniem dopuszczalnym. Nie dzieje się to bez powodu. Jak dowiodły najnowsze badania, u różnych ras psów, w których dopuszczalne i spotykane jest umaszczenie merle istnieje znacznie wyższa liczba alleli Merle niż wcześniej przypuszczano. Wśród ras, w których umaszczenie to jest dopuszczalne znajdują się:

• owczarek australijski,
• miniaturowy owczarek australijski
• border collie,
• dog niemiecki,
• owczarek węgierski mudi,
• owczarek collie długo- i krótkowłosy,
• australijski koolie,
• welsh corgie cardigan,
• owczarek francuski beauceron,
• owczarek z bergamo bergamasco,
• miniaturowy owczarek amerykański,
• dunker (gończy),
• buldog francuski,
• jamnik długo- i krótkowłosy,
• owczarek pirenejski,
• labradoodle
• louisiana Catahoula,
• owczarek walijski,
• owczarek szetlandzki.

Według różnych źródeł (w tym „Merle phenotypes in dogs – SILV SINE insertions from Mc to Mh”) w rasach tych zaobserwowano krótsze sekwencje genów odpowiedzialnych za umaszczenie. Jak wynika z w/w badań, wspomniane wcześniej 7 podstawowych alleli 'M’ oraz 'm’ może dać aż 28 różnych kombinacji alleli. Poniżej przedstawiono 24 kombinacje tych genów. Zdjęcie pochodzi z publikacji badania „Merle phenotypes in dogs – SILV SINE insertions from Mc to Mh.” Mary Langevin, Helena Synkova, Tereza Jancuskova, Sona Pekova opublikowanego 20 września 2018 roku. Do szczegółowej analizy każdego z tych przypadków zapraszamy do w/w publikacji naukowej. Zdjęcie zamieszczone dla podkreślenia różnic i należy je traktować jako ciekawostkę.

W analizie poszczególnych fenotypów psów (ich wyglądu) należy brać pod uwagę również inne geny, które odpowiadają za umaszczenie zwierząt. Są to główne loci umaszczenia (locus E, K, A) i ich modyfikatory (locus B, D, S, H). Jak więc widać, kwestia umaszczenia merle jest wyjątkowo skomplikowana i najłatwiej jest interpretować ją nie na podstawie samego wyglądu zwierzęcia, czy jego rodziców, ale w oparciu o badania genetyczne danego osobnika.

Ciekawostka

Analizując poszczególne wyniki badań i publikacje na ich temat nasuwa się hipoteza. Istnieje ryzyko, iż pojawienie się allelu 'M’ u genotypach psów o dłuższym łańcuchu sekwencji genów częściej prowadzi do pojawiania się chorób i ułomności. Na przykład ogon poli-A (złożony z wielu nukleotydów A), w którym znajduje się ciąg jednorodnych powtórzeń nukleotydów A, stwarza dość trudną sytuację dla mechanizmów replikacji komórek i prowadzi do poślizgu replikacji i wytwarzania nierównomiernych produktów replikacji. To może prowadzić do skrócenia lub wydłużenia ogona poli poniżej krytycznego poziomu. W efekcie element może zaniknąć i tracić aktywność transpozycyjną. Efekty tego mogą być widoczne zarówno w wyglądzie, jak i zdrowiu zwierzęcia. Należałoby więc założyć, iż osobniki z jakimikolwiek ułomnościami tego poziomu powinny być kategorycznie nie rozmnażane. Wciąż jednak trwają badania, a odpowiedzi na wiele pytań możemy poznać dopiero za kilka lat.

Blue Merle Jack Russell Terrier

Często słychać opinie „Co to w ogóle za różnica”, „One są takie ładne i jedyne w swoim rodzaju!”

Oczywiście te psy są wyjątkowe i nie powtarzalne, czy ładne – kwestia gustu. To dlaczego w takim razie nie ma ich w standardzie rasy?

Allel M, to nie tylko unikatowy wygląd, to również większe ryzyko ułomności. Z wielu badań, w tym wspomnianych powyżej wynika, że zwierzęta z dwoma allelami dominującymi 'M’ (obojętne jaki rodzaj) mają zwiększone ryzyko ułomności.

 

Psy merle dużo częściej chorują też na częściową lub całkowitą ślepotę (m.in. wysokie ciśnienie w gałce ocznej, małooczność).

Istotne jest, iż wybierając do rozrodu dwa psy o wysokim wskaźniku merle, ryzyko chorób znacząco wzrasta. Na zamieszczonej poniżej grafice widać doskonale, że wraz ze wzrostem wskaźnika merle, wzrasta także ryzyko. Jednak faktyczny stopień stopień ilości tego genu w genotypie psa można stwierdzić wyłącznie na podstawie badań genetycznych. Z uwagi na inne allele, które wpływają na wygląd umaszczenia psa, a także dodatkowe czynniki, nie sposób dokładnie określić, w jakim stopniu geny merle posiada dany osobnik. W wyjątkowych sytuacjach wysoki współczynnik merle będzie prawie niewidoczny. Jeśli jednak zdecydujemy się na krzyżowanie takiego osobnika z innym, o równie wysokim współczynniku, konsekwencje mogą być opłakane.

Dlaczego więc hoduje się psy Merle?

Są rasy, w których maść merle jest dopuszczona przez FCI, a hodowcy (przeważnie) wiedzą co robią i tak dobierają osobniki, żeby nic złego się nie stało (odpowiedni dobór rodziców, badania genetyczne). Niestety, nie jest to regułą. W wielu rasach eksperymentatorzy nie związani z FCI wprowadzają gen merle (zwykle kojarząc psa w typie danej rasy z psem w typie innej rasy, która niesie merle). Często powtarzają te kojarzenia, np. wśród rodzeństwa, aby utrwalić to umaszczenie. W rezultacie powołują na świat wiele ułomnych stworzeń, które będą borykać się z problemami zdrowotnymi przez całe swoje (dłuższe, bądź krótkie) życie.

Dlaczego powstają takie psy jak Blue Merle Jack Russell Terrier ?

• chęć zysku, ludzie zapłacą więcej za niespotykane psy, za 'nowość’,
• brak wiedzy społeczeństwa, ale i samych hodowców (pseudo hodowców),
• z przypadku (brak wiedzy i rozmnażanie byle jak i obojętnie czego może zakończyć się taką wpadką).

Czy wszystkie psy zupełnie białe to podwójne merle MM ?

Nie, oczywiście, że nie. Oprócz allelu 'M’, na kolor sierści mają wpływ inne allele, które mogą dać białą sierść. Oczywiście w tym przypadku będzie zachowana prawidłowa pigmentacja wokół oczu, nosa, ust. Podwójne merle to również nie są psy albinosy. Dlatego tak ważne jest określenie, czy dany osobnik posiada w swoim genotypie allel dominujący 'M’, a także w jakim stopniu. Na tej podstawie można stwierdzić, co dalej zrobić z takim psem pod względem hodowlanym. Z jakim osobnikiem skojarzyć, aby nie dopuścić do powikłań i ograniczyć ryzyko chorób do minimum.

Warto być świadomym.

Im więcej osób zrozumie, dlaczego w niektórych rasach takie umaszczenie jest dopuszczalne, a w innych ZABRONIONE przez najlepszych kynologów, tym szybciej ukróci się ten proceder. Nie bez powodu umaszczenie merle nie występuje we wszystkich rasach. Jeśli chcemy hodować i kupować zdrowe psy, wybierajmy rozsądnie. Wyłącznie hodowle psów, którym zależy na zdrowiu ich podopiecznych, rozsądnie planujące każde krycie i zdobywające wiedzę mogą zapewnić nam bezpieczeństwo. Oczywiście, nawet w najlepszych hodowlach zdarzają się problemy ze zdrowiem. Jednak są to wyjątki, które potwierdzają regułę. Zdrowych psów jest tak dużo, że jeden chory osobnik jest powodem nie raz wielkiego szoku. Zaś chore psy w pseudohodowlach nie dziwią już nikogo.

 

Bibliografia:

• https://www.dogster.com/lifestyle/dog-breeds-breeding-merle-patterns [23.11.2020]
• https://www.genomia.cz/en/test/merle/ [23.11.2020]
• http://www.doggenetics.co.uk/harlequin.html [23.11.2020]
• Merle phenotypes in dogs – SILV SINE insertions from Mc to Mh, Mary Langevin,Helena Synkova,Tereza Jancuskova,Sona Pekova, Published: September 20, 2018 [11.01.2021]
• IDENTIFICATION OF CRYPTIC ALLELE FOR MERLE PATTERNING IN DOGS BY MOLECULAR GENETICS METHODS. Miluchova M, Gabor M, Trakovicka A, Hanusova J, Zubricka S, Zubricky P (23 czerwiec 2015) [11.01.2021]
• Detection of the hidden merle colour in Mudi breed with molecular genetic methods. Pelles Z, Maróti-Agóts A, Gaspardy A, Zöldág L, Zenke P (luty 2018) [11.01.2021]

Tagi: blue, merle